در پی کاهش سرعت اینترنت و اختلالات گسترده‌ای که از سوی کاربران گزارش می‌شود، وبسایت تکراتو مصاحبه‌ای با من داشت با این سوال که آیا کاهش سرعت اینترنت این روزها مقدمه‌چینی برای طرح صیانت است؟ متن زیر در تاریخ ۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ این مصاحبه را در وبسایت خود منتشر کرده است که عینا اینجا بازنشر می‌کنم:
«کاهش سرعت اینترنت در این روزها آنقدر شدید بوده که افکار عمومی حدس می‌زند این روش دیگری برای اجرای طرح صیانت باشد. کاربران تکراتو نیز در بخش کامنت‌ها بارها بیان کرده‌اند که کاهش سرعت اینترنت همان اجرای چراغ خاموش طرح صیانت است. اما درباره این موضوع با حامد بیدی گفت و گو کردیم تا نزدیکی افکار عمومی به حقیقت این موضوع را بسنجیم. حامد بیدی مدرس دانشگاه و موسس کارزار است.
کاهش سرعت اینترنت شکل دیگری از طرح صیانت است؟
حامد بیدی علت بدبینی افکار عمومی به کاهش سرعت اینترنت را توضیح داد. وی گفت: به خاطر طرح صیانت و اتفاقاتی که افتاد افکار عمومی نسبت به شرایط فعلی سرعت اینترنت بسیار بدبین است. کاهش سرعت اینترنت هر دلیلی که داشته باشد، از نظر افکار عمومی در حال حاضر هدفش محدود کردن شبکه‌های اجتماعی است. به نظر می‌رسد که این حدس و گمان‌ها چندان هم دور از واقعیت نباشند.
می‌دانیم که در آخرین جلسه شورای عالی فضای مجازی در ۲۴ اسفند ماه ۱۴۰۰ درخواست افزایش باند اینترنت بین المللی توسط وزارت ارتباطات، مورد تایید قرار نگرفت.
افزایش پهنای باند اینترنت بین‌الملل به صورت روتین انجام می‌شود و اگر اتفاق نیافتد، اینترنت بین‌الملل دچار کاهش سرعت می‌شود. خصوصا در ساعات پیک استفاده مردم از شبکه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام، محدودیت پهنای باند خودش را انشان می‌دهد.
علت عدم موافقت شورای عالی مجازی برای مخالفت با افزایش پهنای باند اینترنت بین‌المللی اعلام نشد و به نظر هم می‌رسد که علنی اعلام نشود. اما می‌توان این موضوع را ذیل مصوبه شهریور سال ۱۳۹۹ تفسیر کرد. در این مصوبه آمد که پهنای باند خارجی نسبت به پهنای باند داخلی هفتاد به سی باشد. درحالی که اکنون بر خلاف این موضوع را شاهد هستیم و حداقل هفتاد درصد پهنای باند خارجی داریم. در برخی از اپراتورها این عدد به بالای نود درصد هم می‌رسد.
بنابراین اگر مصوبه شورای عالی مجازی در ۲۴ اسفند ماه و اختلالات و کندی‌هایی که توسط کاربران احساس می‌شود را کنار هم بگذاریم، این احتمال که مردم برای کمتر استفاده کردن از پلتفرم‌های بین‌المللی، هدف‌گیری شده‌اند افزایش پیدا می‌کند.
سرعت اینترنت و بهانه‌تراشی اپراتورها
یکی از مهم‌ترین عواملی که اپراتورها برای افزایش قیمت بسته‌های اینترتی خود بیان می‌کنند، این است که در غیر این صورت نمی‌توانند شبکه‌ای پرسرعت و با کیفیت ارائه دهند. بیدی در این رابطه گفت: «در رابطه با تعرفه‌های اینترنت بحث پیچیده و چند عاملی است. از سویی اپراتورها سه سال افزایش قیمت نداشتند و اکنون مدت سه ساله آن مصوبه محدود تمام شده و به نظر می‌رسد که قانونا می‌توانند درخواست افزایش قیمت داشته باشند.
این دلیل هم مطرح می‌شود که تمام تجهیزات و مخارج و منابع انسانی در این سه سال بالا رفته و طبیعتا باید هزینه اینترنت را بالا ببرند و آنها اینگونه ذکر می‌کنند که اگر تعرفه‌ها را بالا نبریم از عهده نگه‌داری شبکه و توسعه شبکه ناتوان می‌شوند؛ بنابراین نه تنها کیفیت و سرعت ایترنت افزایش پیدا نخواهد کرد بلکه بدتر هم می‌شود.»
شک و تردیدها از سودبردن کاهش سرعت اینترنت توسط اپراتورها
بیدی در ادامه صحبت‌هایش درباره تعرفه اپراتورها گفت: اما شک و تردیدهایی هم هست که اپراتورها بخواهند از این اتفاق سواستفاده کنند و به نوعی سرعت اینترنت را به گروگان بگیرند تا بتوانند از دولت امتیاز بگیرند و قیمت اینترنت را بالا ببرند و حاشیه سود خود را افزایش دهند.
شک و تردیدهایی هست که اپراتورها بخواهند سرعت اینترنت را به گروگان بگیرند تا بتوانند از دولت امتیاز بگیرند.
نفس دلیل اپراتورها تا حد زیادی منطقی به نظر می‌رسد اما با توجه به غیرشفاف بودن فرآیندها و بدبینی که نسبت به گزارش‌ها هست و غیرشفاف بودن گزارشات واردات پهنای باند و توزیع آن توسط سازمان تنظیم مقررات و مسائلی از این دست، این بدبینی وجود دارد که اپراتورها و هر گروه دیگری که از کاهش سرعت ایترنت و یا افزایش قیمت اینترنت نفع می‌برند در این این معادله دخیل باشند و بازی دوطرفه‌ای را پیش ببرند.
کلام آخر
دلیل کندی سرعت اینترنت هر چه هم که باشد، کاربران را دچار مشکل کرده است. کاربران در سرتاسر فضای مجازی با نگرانی از وضعیت اینترنت صحبت می‌کنند. گمان افکار عمومی بر این است که طرح صیانت از جلوی چشم‌ها برداشته می‌شود اما به آرامی برای اجرای آن اقدام خواهد شد.»
منبع: تکراتو
