گفت‌وگو با میلاد اسلامی‌زاد همیشه برایم لذت‌بخش بوده و فعالیت‌هایش جذاب و ارزشمند. بیشتر از دو سال از گفتگوی قبلی‌ام با میلاد در پادکست کارگاه گذشته بود که دوباره پیشنهاد داد دوباره گفتگوی جدیدی داشته باشیم. این بار کمتر با نگاه بیوگرافیک و بیشتر در حوزه اندیشه. حاصل کار گفتگوی زیر شد که به نظرم یکی از باکیفیت‌ترین گفتگوهای اخیرم بوده. پیشنهاد می‌کنم ببینید و نظرتان را برایم بنویسید. نسخه صوتی این گفتگو را هم می‌توانید در کست‌باکس بشنوید.
خلاصه این گفتگو:
در این گفتگو، حامد بیدی به عنوان طراح و مدیرعامل پلتفرم کارزار، به بررسی ابعاد مختلف کنشگری مدنی و فعالیت‌های کارزار می‌پردازد. او به نقدهای وارد بر پلتفرم کارزار از جمله اتهام «سوپاپ اطمینان بودن وضعیت موجود» پاسخ می‌دهد و تأکید می‌کند که کارزار ابزاری میانجی برای بلند کردن صدای گروه‌های بی‌صدا و کم‌توان جامعه است، نه راه‌حلی جامع برای تمام مشکلات. بیدی از تغییر نگرش خود درباره رادیکالیسم و نقش آن در کنشگری صحبت می‌کند و معتقد است که هر نوع کنشگری، خشونت‌پرهیز یا رادیکال، جایگاه و کارکرد خاص خود را دارد. او وضعیت کنونی جامعه ایران را بسیار فرگمنت‌شده و متکثر می‌بیند که در آن هیچ اکثریت بزرگی وجود ندارد و گروه‌های مختلف بر اساس مسائل خاص خود به صورت موقت متحد می‌شوند. همچنین، اینترنت و فناوری را ابزار مهمی برای صدادار شدن جامعه و ایجاد کنش جمعی می‌داند، اما ریشه مشکلات را فراتر از اینترنت و در سیاست‌ها و ساختارهای کلان نظام جستجو می‌کند. در نهایت، بیدیه ضمن تأکید بر اهمیت همدلی اجتماعی و رویکرد مسئله‌محور در کنشگری، از لزوم پذیرش تنوع دیدگاه‌ها و همکاری‌های هوشمندانه بین گروه‌های مختلف صحبت می‌کند و معتقد است تغییرات اساسی باید به صورت تدریجی و با فشار جمعی حاصل شود نه از طریق خشونت یا کودتا.
- کارزار به عنوان سوپاپ اطمینان؟
بیدی رایج‌ترین نقد اصلی به کارزار را این می‌داند که برخی آن را سوپاپ اطمینان وضعیت موجود می‌خوانند؛ اما او این دیدگاه را ساده‌سازی می‌داند و معتقد است کارزار صرفاً ابزاری برای بلند کردن صدای گروه‌های کم‌قدرت است و نه جایگزین کنشگری‌های رادیکال یا خشونت‌پرهیز. - تحول نگرش نسبت به رادیکالیسم:
حامد بیدی که پیش‌تر رادیکالیسم را مطلقاً محکوم می‌کرد، در این گفتگو اذعان می‌کند که رادیکالیسم در برخی مواقع می‌تواند به پیشبرد اهداف کنشگری کمک کند. او بر این باور است که رادیکالیسم نباید به عنوان تنها راه حل دیده شود، اما نباید از نقش آن هم غافل شد. - تأثیر فناوری و اینترنت در جامعه مدنی
بیدی به نقش فناوری به ویژه اینترنت در متشکل کردن گروه‌های کوچک و متکثر جامعه اشاره می‌کند. او معتقد است اینترنت به صدای بسیاری از اقشار و گروه‌ها کمک کرده تا دیده شوند و به مبارزات مدنی قدرت بخشیده است. با این حال، او تأکید می‌کند که مشکلات اینترنت و فیلترینگ فراتر از خود اینترنت است و به ساختارهای عمیق‌تر نظام سیاسی و اقتصادی کشور بازمی‌گردد. - فرگمنت شدن جامعه و فقدان اکثریت واحد
او جامعه ایرانی را بسیار متکثر و فرگمنت شده می‌بیند که در آن هیچ اکثریتی وجود ندارد و اقلیت‌های مختلف مسئله‌محور و موقت کنار هم جمع می‌شوند. این تحلیل، پیچیدگی‌های اجتماعی و سیاسی ایران را بهتر نمایان می‌کند و ضرورت رویکردهای مسئله‌محور و انعطاف‌پذیر در کنشگری را گوشزد می‌کند. - حمایت مسئله‌محور به جای حمایت فردمحور
بیدی پیشنهاد می‌کند که کنشگران باید به جای تمرکز بر افراد و گروه‌ها، بر مسائل و اقدامات درست تمرکز کنند و از کارهای مؤثر حمایت کنند. این رویکرد، راهی برای کاهش شکاف‌ها و افزایش همکاری میان گروه‌های مختلف است. - چهار مسیر تغییر نظام و تحلیل امکان‌پذیری آنها
بیدی چهار مسیر تغییر نظام را کودتا، جنگ داخلی، جنگ خارجی و تغییر رفتار نظام معرفی می‌کند. او کودتا، جنگ داخلی و حمله خارجی را بعید می‌داند و معتقد است تغییر رفتار نظام، مسیر محتمل‌تر است که می‌تواند از طریق فشار اجتماعی و عقب‌نشینی‌های محدود حکومت رخ دهد. این تحلیل واقع‌بینانه بر اساس تجربه تاریخی و شرایط کنونی ایران است. - لزوم همدلی اجتماعی و پذیرش تنوع دیدگاه‌ها
بیدی اهمیت همدلی و توجه به تنوع دیدگاه‌ها را بسیار برجسته می‌کند و از کنشگران می‌خواهد با دید باز و بدون ساده‌سازی بیش از حد، به مسائل نگاه کنند و ضمن حفظ انتقاد، در جهت پیشبرد اهداف مشترک همکاری کنند. این نکته، کلیدی برای تقویت جامعه مدنی و افزایش اثرگذاری کنشگری است.
این گفتگو تصویری جامع و عمیق از وضعیت کنشگری مدنی در ایران ارائه می‌دهد؛ از چالش‌های پلتفرم‌هایی مانند کارزار تا پیچیدگی‌های جامعه فرگمنت‌شده و نقش فناوری در تغییرات اجتماعی. حامد بیدی با رویکردی متعادل و واقع‌بینانه، بین خشونت‌پرهیزی و رادیکالیسم تعادل برقرار می‌کند و مسیر تغییر را تدریجی و مسئله‌محور می‌داند. پیام اصلی گفتگو این است که برای پیشبرد تغییرات مثبت در ایران، باید از ابزارهای مختلف کنشگری به درستی استفاده کرد، به جایگاه گروه‌های مختلف احترام گذاشت و با همدلی و هوشمندی در مسیر تغییر گام برداشت.
متن فوق توسط هوش مصنوعی خلاصه شده و ممکن است جملات عینا منتقل نشده باشد.
- اطلاعات بیشتر در پادکست کارگاه
دیدگاهتان را بنویسید